Gedichten

Maar de stad bewoog in de palm van mijn hand (Benno Barnard)

120. [fr]Jan Vanriet (2004, Métro Brouckère)[nl]Jan Vanriet (2004, Metro Brouckère)
120. [fr]Jan Vanriet (2004, Metro Brouckère)[nl]Jan Vanriet (2004, Metro Brouckère)

Kunst kan je helpen bij het omgaan met verdriet. Via poëzie kunnen we op een andere manier verbonden worden met thema’s als dood, gemis, liefde, verdriet... Al vele jaren schrijven dichters van het Brussels Poets Collective, ondersteund door Passa Porta en in nauwe samenwerking met het Collectif les Morts de la Rue, een gedicht voor iedere straatbewoner die is overleden. Deze gedichten worden tijdens de jaarlijkse ceremonie in het openbaar voorgelezen. De dichters baseren zich op de levensverhalen van de overledenen.

Ook enkele dichters van het Collectief van Brusselse Dichters steunen onze acties het hele jaar door, door gedichten te schrijven, mensen te begeleiden naar de begraafplaats, dierbaren te helpen teksten te schrijven, deel te nemen aan bijeenkomsten, enz.

Al deze gedichten zullen op deze webpagina worden gepubliceerd. Wij nodigen u uit om ze te lezen, misschien niet allemaal tegelijk, maar af en toe...

Vorige litanieën
Litanie 2012Litanie 2013120. litanie 2014120. litanie 2015120. litanie 2016Litanie 2017Litanie 2018Litanie 2019Litanie 2020Litanie 2021

screen_shot_2020-12-09_at_14.52.35.png

Litanie voor 62 straatdoden in Brussel in 2019, voorgelezen in 2020 tijdens de jaarlijkse ceremonie met bijdragen van: Taha Adnan, Frank de Crits, Maarten Goethals, Serge Meurant, Ramón Neto, Anne Penders, Xavier Queipo, Milady Renoir.

Petrov, 68 jaar oud
Door onbehagen getroffen,
je stierf bij een tramhalte
van de populaire buurt
waar je woonde.

Radosław, 37 jaar oud
Je was net van de straat gekomen,
een dak vinden,
niemand weet wat de oorzaak is
de dodelijke vechtpartij.

Ashok, 68 jaar oud
Gij – in het verleden
Van al uw talenten.
Gij zult nimmer meer verdwalen
Nu gij (koning en kroon) de stijl heeft gespeeld.

Wiesław, 56 jaar
In dan, dan in een laatste in
Oude hij –
Viel hij dagenlang, zonder te dalen.
Gisteren in Brussel, het was lang geleden.

Abdelkader, 55 jaar oud
Vijfenvijftig veren
Vijf golven van afscheid
En er kwam een kist terug
Op weg naar het land van een miljoen martelaren

Rafaël, 42 jaar oud
Je hebt je verjaardagskaarsen niet uitgeblazen
En begroef je hart in een kist
Je tranen stromen
Een sterfelijk leven achterlatend

Bernhard, 58 jaar oud
Ik kende je niet.
Er is mij verteld dat je tekende en las.
Ik denk dat je het leuk had gevonden als we samen gingen zitten
op de trappen in de zon kijkend naar mensen die haastig voorbijkomen.

Gerard, 55 jaar oud
Soms ontbreken de woorden.
Ze komen te laat.
Ze worden geconfronteerd met de dood, die te vroeg komt.
Er blijft een gedachte achter, een lentebloem, die bij je in de buurt is geplaatst.

Ahmed, 66 jaar oud
De dood is geen gezelschapsdier
En zeker geen vriend van Jan en Duits
Toch komt hij overal ongevraagd op bezoek
Het fatale gebeuren is één triestheid

Michel, 48 jaar oud
Groot in sterk in groot in zijn schoenen
Zijn schuilhut was helemaal niet ruim
Hij stierf in een groot ziekenhuisbed
De dood schept hem op de straat

Renaud, 39 jaar oud
Hoe was die nacht?
Hoe durft ze de volgende dag te beroven
van je stralende glimlach, van je humor?
Jij, deze grote grappenmaker in hart en nieren.

Lodewijk, 54 jaar oud
Gepassioneerd door de zevende kunst,
je straatreis was allesbehalve bioscoop.
Ook een fan van Franse liedjes,
jij zingt altijd met ons mee.

Patrick, 51 jaar oud
Je dromen zijn nog niet echt geëindigd,
Ze verspreiden zich tussen bedden en banken.
Drager van te veel, Wever van een glimlach zo snel met de zeis,
Honderdeen van jouw gelach dwaalt af van de inzet naar andere plaatsen.

Mariusz, 42 jaar oud
Dobranoc en dobrej podróży naar jouw aarde, de turf, jouw licht,
Dobranoc en dobrej podróży in de schaduw van spiegels en leeuweriken,
Laat de eiken, de iepen trots zijn op de oevers van het Biebrza-moeras
laat de specht een nestgat in zijn slurf graven ter nagedachtenis.

Pierre, 78 jaar oud
Geen namen van geëerde spreek ik, dit kwatrijn over
Dan zie je het in de bloei stond schrijf ik voor de maan.
Nu de wereld zo bijzonder vreemd is geworden
Heeft u ons op tijd verlaten, meneer.

Jacques, 55 jaar oud
Your Allen is een toekomst een zee van melodieën.
Deze woorden zijn vloedgolven van zand,
ze wachten tot je muziek toevallig gaat stromen,
ze duiken op in de elfkere nachten vol dromen.

Jaroslav, 32 jaar oud
Kanker gesneden
veel te vroeg
de draad van je leven.
Je laat drie weeskinderen achter.

Antonas, 58 jaar oud
Je stierf vredig
in je slaap,
beschut tegen de straat.
Je laat vier wezen achter.
Niemand werd op de hoogte gebracht van uw begrafenis.

Thierry, 62 jaar oud
Dan kun je voor je kleding zorgen.
Uit de lucht de lach in uw lengte.
Maar tegen het likken van de dood
Kan niemand – ook gij niet – zich bevinden verweren.

Amanuel (ook bekend als Solomon alias Ibrahim), 33 jaar oud
De lengte van de gebaren is lang en kort van tijd
(Tussenland in balans);
Langs het ijzer van uw smetteloos lijden;
Langs uw neus raast de dood plotseling als een trin voorbij.

Pascal, 62 jaar oud
Wie, na jou,
Zal praten over boeken en films
Wie, met vrienden in tegenslag
Zullen stukjes van dromen weer bij elkaar komen?

Mohammed, 64 jaar oud
Aan het einde van een onzichtbaar leven
Allemaal gemaakt van wachten
Jij zet de stap van de eerste kreet
En sluit je aan bij een thuisland van stof

Thierry, 50 jaar oud
Eén meisje, één gezin.
Achtergelaten, opzij.
En de straat, elke dag. We weten zo weinig over degenen die we ontmoeten...
Soms zijn ze opgelucht om deze omgekeerde wereld te verlaten.

Mohammed, 36 jaar oud
Wij weten het niet meer. Wat mij verteld wordt. Het is te weinig.
Je hebt de voornaam van drie van mijn buren.
De naam van een profeet. Komt van ver.
Dat is alles wat we weten. En je leeftijd. Nog zo jong. Het is te weinig.

Mohammed, 49 jaar oud
Hij oefende prachtige kalligrafie
Zijn kennis van de koranverzen was heil
Lachend liep hij in het leven van de straten
tot de dood hem ongewenst inhaalde

Frederic, 48 jaar oud
Hij hield van goed leven, zag niet op een feistje meer
Of minder uitbundig aangenaam, was helemaal weg
Van heftige rock: AC/DC The Cure Sisters of Mercy
De dood heeft zijn levenslust kapotgemaakt

Vanessa, 44 jaar oud
Je lange bruine haar en je kleine lachende ogen.
Je gevoel voor humor en je loyale en knuffelige hart.
Je mandala's in duizend kleuren en je t-shirts geïllustreerd met dieren.
Zoveel leven dat nog steeds in de herinnering schittert.

Geoffray, 26 jaar oud
Vriendelijk en attent,
ons wordt verteld over uw lange reis op zoek naar uw pad.
Lang ?
En u was pas 26 toen u vertrok?

Valérie, 43 jaar oud
Een glimlach van jou gegraveerd in de straatstenen van de Brouckère
opent een veld met zogenaamde ‘goede humor’-bloemen
Je uitgestrekte handen openen zich in de vorm van een hart
Als Vissen geboren, zwem je vloeiend in nabijgelegen rivieren.

Michaël, 60 jaar oud
Tussen woorden en mensen,
had je geleerd op je voeten te landen?
Een glimlachende reus met een slappe baard, het stadscentrum was jouw schelp.
Een 60-jarige reus met een onrustig leven, vriendelijkheid zal jouw dorp blijven.

Abdelkrim, 35 jaar oud
De tirannieke heeft hem feitelijk verwoest.
Hij wilde zijn wereld kennen opstandig in een scherpe kreet
midden in de nacht, midden in een greppel.
Wat betekende dat je met hij niet vijfendertig was toen hij stierf?

Alexandru, 48 jaar oud
Discreet tijdens het omhelzen van een klimop,
rustige luisterend, vriendelijke antwoordend,
verstikt in aanhoudend verdriet, werd zijn plots trager
Ook wordt driemaal de waarde van het station geverifieerd.

José Luis, 54 jaar oud
Misschien, als we langs de Beurs passeren,
ben ik gestopt om naar je te luisteren
gitaar spelen, omringd door vrienden.
Het was een feest!
De dood heeft je terug naar huis gebracht.

Unayan (ook bekend als Bobo), 70 jaar oud
Je had, ondanks je leeftijd,
het uiterlijk van een jonge man.
Je was zo vrij als lucht.
Op de vragen antwoordde u "bobo".

Sonja, 49 jaar oud
Nu hier: nu hier. Klein, vliegen klaarte in kennis.
In dit geval is er ook sprake van een klimaat.
Van dood? Een storm die het dak licht is
(Vanuit de hemel: donker in drachtig;
Een week lang.)

Albert, 48 jaar oud
Jij, die kwijnt weg bij het lachen
Als onder een laken kruipt. Jij, slaap
Onder het gewicht van vele gevelde levens.
De dood is een wees; is winter, is warm.

Ilja, 58 jaar oud
Een decennium van ronddwalen
Jij, de Bulgaar met een groot hart
Dubbel geteste moeder
De foto van een buitenlandse zoon negerend

Davy, 35 jaar oud
Ga langzaam, jij die voorbijgaat, lijdend
De weg waakt over dromen en levens
En dit thuisland is smaller dan een tent
Is niet aardig voor haar gebroken kinderen

Mohammed, 44 jaar oud
Ik herinner me de frisse lucht in het februarilicht.
En sinaasappelen, op de markt. De kinderen die aan mijn mouwen trokken.
Was het om uw dierbaren te beschermen dat u hen verliet?
Is het de toekomst hier die je heeft verraden?

Jaroslav, 55 jaar oud
Het is een gitaardeuntje
Een lied uit het Oosten
Een glimlach in jouw taal
Die je altijd vergezelt

Miroslav, 61 jaar oud
Ver van huis, naar hier heengegaan
Leefde hij op straat en stoep tussen
Zijn lotgenoten in ongeluk en heimwee
Van dood had haast tot sleurde hem mee

Ionut, 35 jaar oud
Hij had na lang zoeken zijn squat gevonden
In de warmte van de zomer stookte hij vuur
Het merk heeft hem hardhandig weggerukt
Ze hoeven pas te worden ingeschakeld als ze worden ingeschakeld.

Aziz, 55 jaar oud
Keer terug naar het land waartoe wij behoren;
naar datgene waarmee we onze as willen laten impregneren.
Maar uiteindelijk allemaal vuil en as
wordt het niet hetzelfde sterrenstof?

Thierry, 50 jaar oud
Met uw kat Popousse
en je nieuwe rockabilly-kapsel;
waar je ook bent, wij kunnen ons je goed voorstellen,
jij, grote Elvis-fan, die voor ons zingt, Altijd in mijn gedachten.
Andreas, 47 jaar oud
White Knight, laatste stop bij de herberg,
uw diensten worden verleend, uw kennis wordt gehoord,
jouw stilte is niet nieuw,
elke vriend zal zonder rust bij je wonen.

Victor, 73 jaar oud
Nog maar één reis, eindelijk,
Transport, liefde of het lichaam,
Jij was deze ongewone man,
Levensgenieter, goede gelovige, een belangrijk man.

Lucas, 66 jaar
Groot en slank als een lange dag van vasten,
bepaald als een eenzame goudvis,
heeft hij onophoudelijk zijn weg gebaand
en gezwommen in de kring van een vijver.

Przemisłav (ook bekend als Przemek), 37 jaar oud
Een beetje rem aan, klein maar hard als steen,
baggeren was het, in de dieperik van toeval en as,
vervuld van dromen en alleen met zijn geloof
om zichzelf te verliezen in de stad van kristal.

Aneta (ook bekend als Caroline), 36 jaar oud
De pijn van het weten dat je alleen bent
op het moment van overlijden,
jonge doden,
moeder van een jonge wees.

Constantin (ook bekend als Bilâ of Bielen), 60 jaar oud
Gehandicapt, je was aan het bedelen.
Buurtbewoners bewonderden
jouw moed. Hun vrijgevigheid stond je dat toe
een elektrische rolstoel kopen.
Je woonde echter in een tent.
Op een dag verdween je.
Zijn wij schuldig?

Davy, 42 jaar oud
Van zaterdag op zondag: een zalving –
Nat blij. Een witte eikel
Waarin het leven glijdt. De dood is een zege
Zonder overwinning.

Jean-Luc, 60 jaar oud
Jij, in je gewoonte, kent spijt, nijd
Wrok noch amok. Jij ging open en neer –
Dagenlang aan het Justitiepaleis.
De laatste heenreis is een lift naar boven.

Sabine, 62 jaar oud
In '58. Toen Brussel blokk: glimmend
Van vooruitgang en vrede. In '58.
Toen de wereld als een plantaardde in ijzer
In almacht, was zacht jouw eerste glimlach.
In één, negen, vijf, acht.

Dimitri, 52 jaar oud
Vaarwel, Griekse wijze
Er is geen ruimte meer op aarde voor je dromen
Laat je muziek losbarsten in je eeuwige rust
En vlieg naar Ecuador.

Alain, 49 jaar oud
Je bent vertrokken zoals je was:
Kalm en discreet.
Soms zouden we het graag willen geloven
Dat we elders uw hand zullen pakken, met uw vriendelijkheid...

Marcelle, 74 jaar oud
Zij. Het vrouwelijke in zijn voornaam.
Ontworpen tijdens de oorlog, ervaren anderen.
Sterk, eenzaam. Zij. Ze hield vol zolang ze kon.
Door met dieren te praten.

Michael (ook bekend als Mike), 64 jaar oud
Als globetrotter verzeilde hij uiteindelijk gisteren
Als echte Brit dronk hij zijn thee met melk
Hij was een fan van Leeds
De stad zijn doolhof werd zijn graf

Yves, 34 jaar oud
Een grote dromer en een grote druivenmaker
Hij zat altijd met zijn neus en filosofie
Zijn leven was een gevecht tegen het ongeluk
Van dood zag hem lopen naar nam hem mee

Laurent (ook bekend als Tatou), 45 jaar oud
Maelbeek, Kunstrecht, Park, Centraal Station,
La Fontaine, Diogenes, la MédiHalte…
zoveel plaatsen doordrenkt met jouw aanwezigheid
– altijd glimlachend, vriendelijk, zachtaardig.

Leszek, 45 jaar oud
Terug naar het land? Wie of wat zou daar op je wachten?
En hier, wat is er nog van jou over?
Je kalme en vriendelijke aanwezigheid – straalt ervan af
van die kleine parfums die je cadeau gaf.

Gherasim (ook bekend als Sorin), 45 jaar oud
Geboren in de lente, in de holte van de Karpaten,
Koning van een stad vol kronen, koning van een leven van duizend stappen.
Sorin, jouw bijnaam betekent de boom die bovenop een pagode is getekend.
Moge je beschermd worden als een berg onder de hemel op de plaats waar je slaapt.

Pascal, 53 jaar oud
Jouw zachtheid blijft tussen de lijnen van onze handen;
Net als jouw geheimen: recept voor gegratineerde witlof
of videogame tot vroeg in de ochtend. Jouw leven?
Een nummer dat zal worden herhaald op onze Radio Nostalgie.

Litanie voor 67 straatdoden in Brussel in 2018, gelezen in 2019.
Met bijdragen van: Frank de Crits, Maarten Goethals, Geert van Istendael, Manza, Serge Meurant, Ramón Neto, Anne Penders, Xavier Queipo.

Jean-Pierre, 76 jaar oud
Van zijn wandelstokken zei hij dat ze de verbinding vormden tussen hemel en aarde, maar
ook het kenmerk van de leider. Gesleuteld aan volgens zijn bevindingen,
vandaag is elke wandelstok een stukje van de Marollen in beweging.

Zbigniew, 56 jaar oud
Toen dacht je: de nacht. Geen nacht voor nacht
vannacht. Geen nachten meer, maar er zullen geen vertragingen zijn.
Maar morgen: morgen is meer dan goed. Morgen
Is een dag zonder zorgen.

Haritsoa, 73 jaar oud
Je leek gedesoriënteerd. Het was niet de Poolster,
maar het Zuiderkruis, dat je het noorden liet zien.
Ergens ten zuiden van dit meedogenloze noorden, een ravinala,
de reizigersboom uit Madagaskar groeit al voor je.

Zbigniew, leeftijd onbekend
Niets
Dat is ongeveer alles/wat we weten
Een paar woorden zullen niet teveel zijn
Om u te begeleiden waar u ook bent

Zenon ('Zenek'), 58 jaar oud
Ik dagen waren verplet
Door het beton van de brug
Die je tentje bezwaarde, daar bij Neerpede.
Zenek, naakt gekleed in de veldweg,
Verraden door enkele Neerpede-hemels.

Jean-Claude ('Viking'), 55 jaar oud
De maan schijnt, verrast op het pad van de boogschutter,
wanneer je de boog strekt die nog nooit iemand heeft gespannen
en met je heldere ogen van een rondzwervende viking
je schiet pijlen van schitterend licht.

Stefan, 67 jaar oud
Kwetsbare gezondheid, sterke vechtlust,
in de binnenstad was je in je element,
vasthoudende man, het gezicht dat lacht naar het leven,
Je wilde dit voor je gezin doorstaan.

Issam, 37 jaar oud
Molenbeek zag hem gelijkwaardige fietsend deur
Het leven. Hij was leergierig en wilde alles beter
Kennen leren. Hij was zoals iedereen op zoek
Naar geluk, de dood heeft hem niet gewonnen.

Pilero, 57 jaar oud
Waar niemand binnenkomt
er wacht iemand op je.
Haar gezicht is prachtig,
aangeboden aan de duisternis.
Je raakt het aan met je hand.

Claude, 30 jaar oud
Onder, voltooid; Onder het gezwollen, bolle, buikig licht.
Onder de doolhof, onder het groen en geelachtig grind.
Onder, voltooid; waar van dieren gedempt en jij
Onzichtbaar in het varend volk bent gegaan.

Quentin, 23 jaar oud
Een litteken langs je linkerwang
markeerde de meedogenloze passage van het leven op je huid.
Dit leven dat je graag opnieuw had willen beginnen.
Dit leven waar je zo graag van wilde genieten.

Mohammed, 42 jaar oud
Voorkomen
Wat ze achteraf zeggen
En de familie huilt soms ook
Het is hier / dat je was en niet meer bent.

Paulus, 63 jaar oud
Jij oude, kwetsbare brompot
Stap op tafel met lichte tred
Langs de brandende kaars
Recht het portret van je vader binnen. Dag pa,
Eindelijk. Kom, ik trakteer op koffie.

Faida, 50 jaar oud
Met je ziel als kunstenaar, een beatnik-dichter en een zeemeermin,
je begreep de wereld niet zonder schoonheid te delen,
zonder de discrete aanraking van karmijn op je lippen,
zonder je bloemrijke woorden en je oneindige glimlach.

Isabelle, 47 jaar oud
Dodelijk ongeval, slechte speling van het lot
Viel onder een trein, te snel gegaan
Zelfs spijt heeft geen woorden, alleen pijn
Je wordt herinnerd op het moment dat je afwezig bent.

Mohamed Saïd, 54 jaar oud
Hij noemde iedereen Madame en Monsieur.
Hij veld van moppen tappen, als het kon van lekker eten,
Van dammen, geschrokken en charade spelen,
Verhalen vertellen tot de dood ze afmaakte.

Nadia, 36 jaar oud
Ik zal voor je componeren
een menu met kleine gerechten
als vallende sterren
in de augustushemel.

Andreas, 60 jaar oud
Links op deze plaatsen, midden in de mens, midden in de menigte.
Tegelijkertijd, als het om gangpad gaat, is het er nog steeds
in het koene van zijn koortsachtig goud: de dood.
Maar jij ziet geen verschil – je wijst hem zijn plek
en bij leven nog maan je hem tot zwijgen aan.

Ladislau, 62 jaar oud
Aangekomen in Brussel om tegen het leven te vechten
op een leeftijd waarop je er vrede mee moet gaan sluiten.
Verloren in een lange litanie van administratieve procedures – mislukt;
je deed alsof je met je handen fluit speelde.

Paulette, 64 jaar oud
Anonimiteit
Van een graf, van een trede
Zelf-anonimiteit
Heb je ernaar gezocht?

Françoise, 61 jaar oud
Heen en weer, van Brussel
Naar Verviers, van Verviers naar
De Hoogstraat, paarden heen en weer.
Roest, oud meisje roest. Het hoeft zo niet meer.

Tomasz, 42 jaar oud
Op de dozen waarin je je dromen had neergelegd,
je hebt het tekenen van toekomstige kaarten uitgesteld.
Zeilen als een zeeman die zijn netten binnenhaalt
in een eindeloos festival van schubben en schuim.

Fatoumata, 43 jaar oud
Kalm, zacht, warm, zo dromerig,
uw Guinee kan trots op u zijn.
Degenen die je kenden, straatwereld of niet,
iedereen had alleen maar mooie woorden om je te beschrijven.

Bruno, 36 jaar oud
Hij was een goede ziel, een vriend die je wilt hebben,
genereus in vluchtvertrouwen; opgelost
vanbinnen en vanbuiten roest hij
naast zijn moeder in Haine-Saint-Paul

Thami, 44 jaar oud
Fort van uitputting
van verslaving
van geloof
in wanhoop
staande lichaam
van korte duur
de tijd van je leven.

Larami, 56 jaar oud
In mij ligt het vaderland verankerd.
In dikte, gedefinieerd. In weerstandsweefgetouw.
In onderricht ook, in oorlog, in wreed, concreet
verlangen. Sterven sterft.

Jacques, 76 jaar oud
De lengte van je leven, met zijn 76 bronnen,
kan niet op de weegschaal worden gezet
als tegenwicht voor de kleinste dag
dat je op straat hebt geleefd.

Wojciech, 48 jaar oud
Dat komt omdat er bijna niets was
Dat vond ik heel moeilijk
Dat midden in de leegte
Een paar woorden van ver zouden u dichter bij ons brengen.

Liliane ('Lily'), 61 jaar oud
Nou, ik ben er nog
Niet op straat in de kou.
Het was een magere thuis.
Wij wensen je een weelderig huis
Je bent hier.

Jongen, 67 jaar oud
Terwijl jij fel je territorium verdedigde
– territorium van verlangens, dromen en liefdes –
je had dag en nacht, zonsopgang en zonsondergang,
jouw plek in de wereld en de kracht van je armen.

Lodewijk, 54 jaar oud
De straat was goed tijdens je leven, je blijft
altijd deze Louis met deze kinderlijke ziel.
Ik weet zeker dat je vanaf daar over ons waakt,
het leven mist je, maar je huis is een sterrenbeeld.

José, 57 jaar oud
Tegenwoordig alle bloemen
van de regenboog, en die waren dan nog
meestal grijze getint. De straat is goed bekend
was de beste van ons land.

Amalou, 20 jaar oud
Verstekeling
je lichaam werd levend verpletterd
hier wordt hij naar de aarde gebracht
door je broers
een vrouw vergezelt je
met een diep lied
blijft zingen

Erik, 55 jaar oud
In de rozenmaand: eerst als knop.
Als keur van geur en praal.
Jij: in kringen, tijdens de vlucht ornaat omzoomd.
Ook in de rozenmaand: het rot.
Een grotere God.

Andrée Ghislaine, 74 jaar oud
Wij kennen alleen uw geboortedatum
en de dag dat je vertrok –
geen enkel gedicht zal erin slagen het mysterie te ontrafelen
die zich uitstrekt tussen deze twee banken.

Abdellah, leeftijd onbekend
Een blad.
Hoe kom je daar weg?
Een blad.
Alles wat je niet was.

Nicole, 63 jaar oud
Jij leefde gisteren, leef jij nu oudsten?
Berooid mocht je zijn en toch bleef jij
Nicole Jeanne Paule Roberte.
Welke prinsessen zijn zo rijk aan fraaie namen?

Jambul, 55 jaar oud
Elke dag die voorbijging, zonder het te weten,
je ging weg van de droomplek.
Elke dag die voorbijging, zonder erover na te denken,
je kwam dichter bij het gelukkige einde.

Elisabeth, 80 jaar oud
Je hebt geen gemakkelijke jeugd gehad, niets was gemakkelijk,
je reis is bezaaid met pech.
Toch was je iemand die vrij was en geen slaaf om te winnen
Je droeg je hart op je mouw, delen en broederschap volgden je levenslijnen.

Jacek, 53 jaar oud
In de krant stond te lezen: 'Een hart
Breekt gemakkelijker alleen.' Niemand
Hoorde je roept. Het ging om binnen, er kon niets aan verbeterd worden.

Erik, 57 jaar oud
Kan niet worden gewist
de hartstochtelijke beweging
met een gebaar
die hier stopt.

Georgeta, 58 jaar oud
Niet langer bovengronds, maar in donkere hallen.
In het knerpende licht, in zijn gesneden chroom
Van de tijd, mensen van messcherp, geslepen staal
Onder rondbogen in walvissen – ofschoon je troon.

Eddie, 61 jaar oud
Je hield van allerlei soorten romans, behalve, je hield vol:
die met rozenwater – en jouw leven was daar ongetwijfeld niet één van.
Hoe lang zal hij nog zingen over jouw afwezigheid,
deze kanarie die je met de grootste zorg hebt verzorgd?

Anna, leeftijd onbekend
Nog een vrouw
Ook een moeder
Alle kracht van wat ons vasthoudt
Voorbij de afgrond

Pascal (‘Paco’), 51 jaar oud
Welk vogeltje, welk kruidje
Teken je toen in 't Moeraske
Van dood toesloeg? Of hoor je trainen
Is er een reden om wolven te kopen?

Jimmy, 32 jaar oud
Wat zal er van je worden op deze droevige nacht?
in de schelle kreet van verloren jaren?
Wie zal er bij zonsopgang zijn om naar je te luisteren,
gevangen in de verscheurde blik van je gewassen ogen?

Muriël, 54 jaar oud
Altijd verwarrend, grappig, je maakte graag grapjes
Als buitenaards wezen van de vrijheid hield je van kletsen
Je had overal een mening over en je hielp mensen die om je gaven
Sinds u wegging, hebben uw dierbaren uw vergaderingen gemist.

Semere, 31 jaar
Ver van zijn vaderland Eritrea werd hij het slachtoffer
van moordend verkeer. Van dood heeft hem geïngehaald,
is niet van hem weggevlucht. Hij werd onherroepelijk,
onmetelijk ver van hier weggestuurd.

Abdelkarim, 46 jaar oud
Je praatte nog steeds tegen mij
van een woord, onderbroken.
Ik luister naar het gedruis van de stilte.
Gisteren,
je praatte nog steeds tegen mij

Petrus, 59 jaar
Je karakter: een nederzetting. Een kroon
Op vele hoofden. Ik bloed: een balts
Van volken. Ik taal: een totem
Van ontzagliijke trouw. Uit dood: een streekgenoot.

Emeranullah, 25 jaar oud
Onbereikbaar over de zee, de witte kliffen van Albion
dienen als grens, nog een grens, die de ingewanden van ons continent doorboort.
Wat er overblijft van de dromen van deze jongeman, behalve een handvol gebroken sterren,
verspreid over het asfalt van de E40 – waarvan de intense passage van verkeer alle sporen zal uitwissen.

Erik, 59 jaar oud
Wat je moet weten
Verwisselbare lotsbestemmingen
Het heel bijzondere pad
Wie was de jouwe

Traian, leeftijd onbekend
We weten niet eens hoe oud je was
Toen je moordenaar je leven dakde.
Ach, ik ben in een ander huis
Daar op de Keizerslaan had niets keizerlijks het.

Jean-Pierre, 41 jaar oud
Als ik groot ben, wil ik een rustige man zijn,
jij reageerde als kind op een banale vraag.
Rusteloos hoestend, omringd door mensenmassa's en verkeer,
je weigerde dit kant-en-klare plan.

Klavdia, 92 jaar oud
Vrouw met karakter, openhartig en ondersteunend,
je hield van de rust van het leven ver weg van lawaai.
Heel Rusland is te zien aan je accenten en gebaren.
De ziekte heeft je te snel weggenomen, maar in onze harten blijf je.

Thierry, onbekend gebleven
From dood kent geen grenzen, hij loopt nooit weg,
Hij maait steeds verder de hoofden die boven het
veld uit komen, armoede geeft nooit een welwillende
hand, je moeder was een pak schrijnend verdriet

Louise, 52 jaar oud
Het sneeuwde
op het monument van de melancholie.
Iemand omhelsde mij.
Ik was aan het wachten
de borstel van de hand
wie de levenden zou tekenen.

Elżbieta, 41 jaar oud
Van duiven. Van duiven. Ik ben op zoek naar wat gelost.
Over akkers in velden, over tijd, tuin in woning —
In vogelvlucht ontbonden.
In dit geval is het er al en het is er al.

Patrick, 50 jaar oud
Het aftellen is al een tijdje begonnen –
in de spits op het Centraal Station voelde je de duizeligheid van honderdduizenden
van levens getimed, dus het aftellen was ook begonnen
zonder dat ze het misschien weten.

Wiesława ('Vita'), 60 jaar oud
Vrouwen ook, zeggen ze.
Eén van hen: jij.
Misschien die ene avond, in de metro
Ik omhelsde

Jan, 58 jaar
Er waren drie dochters in Polen,
Zo ver, zo ver ten oosten van
Van straat waar ik hokte.
Nu is het tijd om een dokter te halen.
Het is moeilijk om het huis uit te rijden
Dat heet: straat.

Alain, 59 jaar oud
Je droomde ervan de wereld rond te reizen en kaarten en routes te tekenen.
Je hebt slecht geslapen om de plek te bereiken waar niemand meer terugkeert.
Toen je wakker werd, vond je troost in de vergetelheid. Moge je vinden
Ongehinderd het licht waar u naar op zoek was!

Emile, 54 jaar oud
Van Roemeense afkomst, je werd te snel aan je lot overgelaten
je keerde terug naar je thuisland, de straat en de hardheid ervan eisten hun tol van je gezondheid
je bent weer vertrokken, zoek de engelen en vrienden
vrede raakt je aan met zijn handen, je zult herinnerd worden als een goed mens.

Genadiy, 50 jaar
Zet het in de winter, zo blijkt en er zitten bloemen in
Ik heb geen roestplaten. Om te zien wat ik zeg, ga ik weg
in je, pijn knaagde aan je; in dan kwam de dood op kousenvoeten naar je teen en zond je ver heel ver weg van hier.

Jozef ('Jos'), 65 jaar oud
Waarom broer
zoveel verdriet?
Je viel van het ijzeren bed
als een aardverschuiving
in de droom.
Pierre, 75 jaar oud
Ik laat als een woord de dood bijeen
Van rand tot rand.
Mijn dood is een beetje zo.
Hoewel: nu kun je beginnen.

Mbala, 59 jaar oud
Oudejaarsavond – geliefden en gezinnen met kinderen stromen toe
aan de voet van het Atomium voor de langverwachte pyrotechnische show.
Afkomstig uit Congo, ver van je twee kinderen, wist nog niemand
dat jij de zevenenzestigste en laatste zou worden van deze onverbiddelijke litanie.
Wanneer zal de dag komen dat we niet langer één van deze verzen mogen schrijven?
Hoe weten we dat we niet weten wat er met je is gebeurd?

Litanie voor 62 straatdoden in Brussel in 2017. Gelezen in 2018.
Met bijdragen van: Adolfo Barberá, Frank de Crits, Maarten Goethals, Geert van Istendael, Manza, Serge Meurant, Ramón Neto, Xavier Queipo.

Wolter, 47 jaar oud
Het was de eerste avond van het jaar.
De dood heeft je verrast
in de gemeenschap waar u woonde.
Je had de band met je familie niet verbroken,
ze kende je pijn in het leven.

Hubert Dariusz, 43 jaar oud
Bij de aankondiging van je overlijden, je moeder
vertelde ons dat ze te arm was
om uw stoffelijk overschot te repatriëren.
Ze heeft je horloge nagelaten aan je beste vriend.

Waldek, 46 jaar oud
Onbekend in de administratie, begraven
haastig onder een naam die dat niet was
niet de jouwe, rust zacht
jij die op zondagmiddag stierf
marktdag.

Dariusz, 45 jaar oud
Zijn metgezellen in ongeluk
getuigen van hun pijn
bij het verlies van hun vriend.
Ze organiseerden zijn repatriëring naar Polen.

Dagmar, 69 jaar oud
Ze komt oorspronkelijk uit Praag en trainde bij Luc
een onafscheidelijk koppel.
Ze was geliefd vanwege haar schoonheid, haar zoetheid,
zijn herinnering blijft in ons.

Alberte, 72 jaar oud
Als een lief oud grompotje liep ze rond
aan de Beurs en de Munt, in goed gezelschap.
Haar honger naar vrijheid was niet te stillen,
Haar laatste vriendin een Gallische blondine.

Anton, 43 jaar oud
Uit het verre Roemenië kwam hij gisteren naar hier
om naar de metro's te kijken. In het warme busje
station Troon sliep hij, onwettig, voor altijd in,
Omarmde hij zijn drie tatoeages.

Ton, 57 jaar oud
Speciale man met een uitzonderlijk verleden,
dat hij soms aan zijn hond Jack vertelde. Hij zat nooit
om een grap verlegen en voelde zich goed tussen de
gasten van La Madeleine, de duitse afscheidsnamen.

Cezary (Tsaarek), 42 jaar oud
Het Vossenplein en het Zuidstation hebben zijn lippen
geijkte plaatsen. De volgende dag is er een stadsdeur
Dan kun je het van dichterbij bekijken.
Op een zo'n tocht gewonnen zijn hoofd het noorden.

Marc, 49 jaar oud
Helens draad is een koud briesje
Drijven over de oude kade
Breek nu de ketting van Ariadne
En bevrijd!

René, 64 jaar oud
Gehost in Poverello sinds 2009,
hij had goede contacten
met pater Van der Biest. Hij was bekend
vanwege zijn provocerende humor.

Patrick, 45 jaar oud
Hij hield van de Brusselse parken
en de zee waar hij van droomde.
“De woorden die niet zijn gesproken”
zegt een vriend, “zijn de bloemen van de stilte.”

Alain, 47 jaar oud
Wonen in een onbewoonbaar huis
dat was jouw droom en jouw gevecht
na de rouw om uw partner
uit liefde voor je tienerzoon.

Alfred, 71 jaar oud
Je vriend Mohamed wenste
om zijn verdriet te delen
te lezen op uw begrafenis
een gedicht over eenzaamheid
die van jou was tijdens je leven.

Mohammed, 27 jaar oud
Afrika en de Afrikaanse Unie waren jouw belangen.
Joviaal en gekleed als een rapper, jij maakte ook anderen blij.
Dat is de vochtige en vruchtbare dikte van de aarde
hult je in een vorm van verzoening.

Marc, 42 jaar oud
Broos, frail, tenger liep hij van hier naar daar,
een glimlach op de lippen. Hij probeert naar het licht in zichzelf te gaan.
Soms was dat licht zijn geloof. De roes haalde hem op
Wij zullen ervoor zorgen, en wij zullen er voor zorgen.

Patrick, 61 jaar oud
Eens een soort van Enghien, altijd een soort
van Edingen. Deze items staan in de verkeerde volgorde.
in science fiction hem aan de werkelijkheid
heb je toegetakeld. De Kunstberg werd zijn laatste stop.

Karel, 70 jaar oud
Je krachtige terug uit India met een betrouwbare blik, een paardenstaart
en de effecten van deze omstandigheden zijn verminderd.
Op de begraafplaats niemand, zelfs geen ademloze ziel,
Misschien was dat zwijgen uit de verte wel de dood?

Janusz, 52 jaar oud
In het Centraal Station liepen de gehaaste reizigers
achteloos voorbij. Zijn verrassende blik
van een waar kind dat niet op.
Het station werd zijn laatste rustplaats.

Walid, 37 jaar oud
De qibla van Newfoundland
Kijkt naar de stilte
Diep in de Mond Oost
Je danst en je tranceert

Ewa, 37 jaar oud
Sterke vrouw met een transitkarakter
van rue Haute tot la Bourse, van Mont des Arts tot rue des Cendres
– een leven lang weg van Wodzisław Śląski en je geboorteland Silezië.
Uw ondersteunende aanwezigheid, altijd welwillend,
verblijf.

Régine (Cathy), 59 jaar oud
Krultang, verenveer, mug en camelia,
je hond en je drie katten – hun namen zijn een behoorlijk gedicht
van liefde. Grappige dame met een sterk karakter.
We moesten reëel tegen je zijn. Onmogelijk om te doen alsof.

Dariusz, 34 jaar oud
Elektriciteitsstation van de NMBS-spoorwegen,
ergens op het spoorwegknooppunt van Schaarbeek.
Vanaf hier leidt geen weg naar de oostgrens van Polen.
We zullen nooit weten welke stiltes de bliksem met zich meebracht.

Michaël, 53 jaar oud
Gekke race van een auto met de dood op de passagiersstoel.
De kandelaar van de dag ging plotseling uit.
En terwijl je hart nog klopte
je zenuwen waren al verbonden met alle wortels van de aarde.

Francisca (Françoise), 56 jaar oud
Er is ons verteld dat u accentloos Frans sprak.
Je sprak dus met een perfect Brussels accent.
Je had al je rechten verloren, maar niemand kon je de vreugde van het leven afnemen
noch het licht van de Costa Blanca dat in je ooghoeken glinstert.

Mohammed, 50 jaar
De straten ontschermen niets van zijn gezwerf.
In Poverello hielp hijn zijn lotgenoten,
zet een glimlach, met kleine werkjes.
Het noodlot van de ziekte verkort zijn harde leven.

Ali “de Bloem”, 42 jaar oud
In je zong in je zong, welbespraakt in de opmaat
Van je stok, je tong, de zon. Jij – bloem, bloem.
Maar de dood (dat gestouwde, gestand gezoem)
Bewaar het in het blauw als het bevroren is.

Jean-Yves, 60 jaar oud
In het geniep, tot diep in de dag dacht je nog: ik koop brood
Je kunt rode kleding dragen.
Tot je langer wordt als een kilte de dood als een wind
Houd er rekening mee dat je lijf betrad als kist en woning, nu nachtblind
Terrorbewind.

Benaïssa (Ben), 58 jaar oud
Eertijds je karakter, een kat op een mat, eertijds uit hout de vouw.
Eertijds de verhalen die je las, een papieren harnassen.
Eertijds daverend je stilte, geen taal zonder teken de vloek.
Eerste keer wat je altijd al wist: de dood rond het leven, de kaft rond een boek.

Pjotr, 59 jaar oud
De wereld is te smal om jou te bevatten
& De reis duurt niet te lang
Voor de Prins van deze Wereld – Oh jij, kom, kom!
Neem een mand en een olielamp!

Omar, 16 jaar oud
Ze wilden ons laten geloven dat het een menselijke stroom was
wie ons zou binnenvallen en tegen wie we beschermd moesten worden.
Maar durven we de dood in de ogen kijken?
wanneer ze zich achter de schermen van het ontmenselijkingsbeleid bevinden
ontdekken we het levenloze lichaam van een tiener?

Jarosław (Jarek), 46 jaar oud
Zeer zware infectie in uw arm en uw lichaam is 's nachts al verzadigd.
Dezelfde avond die de namen van je drie kinderen herhaalt als een mantra
achtergelaten in Polen.
Je spullen zijn gestolen in het ziekenhuis
alleen een grijze envelop getuigt van uw reis door dit vlakke land.

Marc, 51 jaar oud
Ziggy en Pasha waren je twee viervoetige metgezellen,
hun beide namen moeten worden uitgesproken met je goede oude “Britse” accent.
Je vreugde en goede humeur weerklinken nog steeds in het rumoer
van de rommelmarkt op Place du Jeu de Balle.

Mariusz, 43 jaar oud
Hij keert terug naar zijn prachtige Polen van herkomst
hij zal het eindelijk van bovenaf zien, mooi en verenigd, zoals hij het zich voorstelt
hij geeft de voorkeur aan het uitzicht op de lucht boven de kou van de straten
dat zijn huid zich herinnert

Laurent, 50 jaar oud
Hij was van nature eenzaam, maar een man met karakter
vriendelijk tegen oprechte mensen.
Lezen was zijn eerste passie, op 50-jarige leeftijd verliet hij het Anneessensplein
naar deze prachtige wolken die de kou van de winter vrijgeven.

Franz, 73 jaar oud
'Liefste, ik kom krom verstom, klauter klim daal en sluipen
als een slang rond je arm rond het gelikt metaal
van muiltjes – jij en ik opnieuw, onder ons bijvoorbeeld
in een gestrept trekt, stijve gehouwen stuip.'

Roelan, 38 jaar oud
Jij bier van een heer, jij winterdier, jij Rus
In je knus hok met je onhandige werk –maar in je slaap
(een warm in het donker) als het warm blijft
Loom van je los. Ik wacht als sneeuw naar je vaderland.

Dumitru, 59 jaar oud
Zo ging je dan: gekleed in het karaat op straat
dat eens glas was, en waarheid – en zo ging het luisteren: de wind
vlucht krassen op de weg – en zo het sterven: fonkelend
langs het koor van kiezels, tussen het wachten en de wagensdeur.

Dorothea, 40 jaar oud
Nu ik lig – zie ik mijn naam als een bloemverbleken
In woord ik hard van zaden die steek na steek als maliën aanbreken
Er is een helm die in het donker vliegt, maar het is God
Met armen zo breed om de zon als verf over mij en mijn erf te smeren.

Serge, 53 jaar oud
De dichter gooide een compendium in de sarcofaag
En je glimlachte als de verkeerde man
Bewijs en dans je onschuld
Te midden van de cimbalen en harpen van Anspach

Leszek, 55 jaar oud
Vaak alleen en bedachtzaam, altijd lopend met je koffers
je was sociaal en behulpzaam, je had nooit ongelijk,
van de Marollen tot de Halpoort, we zullen je herinneren
als een wilskrachtige man die altijd het geloof heeft behouden

Jean-Claude, 68 jaar oud
Verdomde kanker, J.-C, je ging waar je met alle kankers gaat spelen
iedereen sprak over je als een vriendelijke en oprechte man
je klaagde nooit, zelfs niet als je pijn had, je glimlachte
de straat is er nooit in geslaagd de stijlvolle persoon die je was af te pakken.

Naser, 53 jaar oud
Hij was een levensgenieter, vol humor, respectvol naar mensen toe.
Hij hield ervan om strips te lezen en er eindeloos over te praten.
Hij hield van rommelmarkten en goede sferen.
Zij die je kenden zullen je niet vergeten...

Laurent, 45 jaar oud
Je droeg gezondheidsproblemen met je mee, je zei er geen woord over.
Op je 45e bezweek je uiteindelijk en ging je te vroeg weg
maar we kiezen onze tijd niet, discreet, je bent vertrokken om je bij de sterren te voegen
zonder iets te zeggen, vertrok als een laatste zucht

Willem, 53 jaar oud
Je vertrok na een bloeding
maar je zult in veel herinneringen en harten gegraveerd blijven.
Van het Centraal Station tot de Nieuwstraat, je stond bekend om je goede humeur,
soms koppig maar nooit gemeen, je was gevoelig voor de ziel van een kind.

Edlir, 37 jaar oud
Ik lieg tegen je in mijn leven – tien keer in de ochtend
Dat is echter niet meegaf, dat is een korte afslag
Onbedacht vannacht opschild. Van aarde
Verklaarde zich duister, niet in staat te vergeven.

René, 73 jaar oud
Open eens trof het mij (toen ik mijn handen als fruit liet hangen
van paarsachtig hoog hoofd, naar het mauve en de vod
als glaslood naar de hemel, en zo mijn hoeveelheden zag)
dat strak om de dood het leven als de huid zit aangespannen.

Vasile, 52 jaar oud
Wanneer het licht onder de boom verschijnt
En iemand ziet je alleen huilen
Je zult alle geruchten ontkennen en zeggen:
Mijn ogen zijn alleen 's nachts droog

Rogier, 67 jaar oud
Koude en angst en misschien wel verdriet voel je
Gelaten maar dapper onder de hemel.
In de eeuwige terugkeer van de seizoenen,
aan je geliefde Kira, vaarwel zwaaiend.

Filibert, 78 jaar oud
Van Madou tot Sint-Joost
Stille stappen over de sneeuw
Binding extreem met koord
Het leven van bovenaf naar beneden halen

Anne-Marie, 57 jaar oud
Ze was een sterke, vindingrijke en goed verzorgde vrouw,
Als vechter gaf ze nooit op.
Ze had voor alles een oplossing, zelfs als het ongeluk toesloeg,
de ziekte kreeg de overhand op haar, maar zeker niet op haar kracht voor het eeuwige leven.

Andreas, 74 jaar oud
74 jaar oud, op de proef gesteld door het leven, verliet je uiteindelijk de wereld van de levenden.
De straat bracht je naar de eerste hulp van het Sint-Jansziekenhuis,
vaak alleen, maar je had vrienden met wie je veel tijd doorbracht.
Ze zullen je niet vergeten, je waait er doorheen als de wind.

Michel, 58 jaar oud
In de pracht van een afgelopen dag
de dood heeft een troon gebouwd.
Hoe moeilijk het is om te leven
in een grijze stad, alleen staand.

Patricia, 60 jaar oud
Heerlijk om op een dag te vertrekken,
om weer terug te keren met de geliefde vriend.
Heerlijk om hem wakker te vinden,
fluisterend in je oor, tot het einde.

Mirosław, 43 jaar oud
Krul jezelf weg in een labyrint van dromen,
vreugde uiten en verzen verspreiden,
zingen en dansen en drinken,
verdween toen de stad haar schaduwen vond.

Hassan, 57 jaar oud
Op het moment dat je de laatste grens oversteekt,
het uitspreken van soetra's van Al-Koran, bevend en verontrust,
een opeenvolging van woorden fluisterend die maar half gehoord zijn,
herinnerend aan het rode zand van het ware paradijs.

Ahmed, 39 jaar oud
Altijd stil, glimlachend en charmant,
altijd bewerend een Prins van de Islam te zijn.
Je komt terug naar huis, weet je,
naar je geliefde land Pakistan.

Hassen, 51 jaar oud
Je hebt het van je kat Simba geleerd
de nobele kunst van het ronddwalen
van rustig praten en de wereld observeren,
verzen fluisteren en het leven begrijpen.

Daniël (banaan), 58 jaar oud
De demonen van middernacht roepen je, Danny Banane,
hardop lachen om je eigen verzonnen woorden
en plotseling stopt het hart met kloppen en bloost,
wanneer de winter zijn amberkleurige zorgen aankondigt.

Litanie voor 72 straatdoden in Brussel in 2016, gelezen in 2017.
Met bijdragen Taha Adnan, Frank de Crits, Maarten Goethals, Geert van Istendael, Manza, Serge Meurant, Ramón Neto, Anne Penders, Xavier Queipo.

Anatoli, alias Tolek, 32 jaar oud
Je was te jong
Je kwam van ver
Je hebt de oorlog elders gevoerd
Het gevecht was echter hier
Ik begreep niet alles
Van wat mij werd verteld
Maar je hebt veel gelachen
Het is mij geschreven
Nieuwjaarsdag, voor velen een slechte dag
Hij was het die je betrapte / overrompelde ––––––– wat je was, sinds…
Wilde je teruggaan?
Je was te jong
Je familie daar weet nu waar ze om je moeten rouwen.

Ronny, 59 jaar oud
Ik kende je niet.
Dat had ik kunnen doen.
De Ardèche, zijn bergen, zijn geuren, is dat wat u aantrok?
Of de wens om reizigers dagelijks te verwelkomen?
Wat een idee om terug te zijn!
Het is waar dat je hier vrienden had.
Ook door de steden lopen, dat was jouw taak
Toen liet de stad je niet gaan / wat is er met je gebeurd?
‘Flamboyant’ is hoe mensen over je praten.
Wat een temperament!

[Ik had ook een vriend, die zo heette / hij woont in deze bergen waar je niet meer bent]
Ik kende je niet.
Je vrienden eten samen, het voelt alsof je erbij bent / misschien ben je nog niet helemaal weg... zou je het geloofd hebben?
(Ik hoop dat je niet boos bent dat ik 'jij' zei)

Jean-Pierre, 56 jaar oud
Met zijn grote baard, met bril en muts keek
hij hoe de jachtige mensen de metro in liepen.
Hij was rustig, zachtaardig, maakte graag een praatje.
Oostende heeft geen probleem.

Abdelrazzak, 47 jaar oud
Dit bevroren hart
Schud niet meer
Zijn uitgeputte motoren
Ben gestopt met draaien.

Arlette, alias Elisabeth, 72 jaar oud
De peper snijden we in kleine stukjes, of we bijten er met onze volle tanden in
wat het Afrikaanse land je had nagelaten.
Je hield van chili.
(En goede restaurants).
Je deelde, je was erbij.
Voor de anderen, met hen.
Begeleiden van geboorten, zonder dat je hebt kunnen bevallen
wat het leven je niet heeft gegeven.

Romantische afleveringen, dat kon je zien
Italië, de burgerij, gevoel voor schoonheid, een vereiste
gratis, dat wilde je zijn. Vrouwen.
Je kwam voor de maaltijden, vooral voor het gezelschap.
Genereus, gecultiveerd, open.
Wat is er gebeurd?
(alle geheimen die je hebt weggenomen)
Vrij, om trots te leven, ondanks tegenslagen.
Je had je niet kunnen voorstellen dat je ‘zo’ oud zou worden.
Je wilde niet dat de familie het wist.
(maar waar was ze?)
Als ik aan jou denk, voel ik alleen maar zoetheid.
Wat had ik je graag ontmoet!

Gheorghe, 35 jaar oud
Sterven, in dan stoppen. Bij aankoop.
In de tussentijd ziet u groen licht en moet de groene weg worden vermeden.
Wat rust.
Sterven, in dan opgaan, kopje ondergaan.
Eveneens overschaduwd door de vloed.
Terug vooruit.

Laurent, alias Lorenzo, 46 jaar oud
De Neerpedebeek na de passage onder de E19
zorgde voor je.
Maar hoe ben je eigenlijk hier gekomen?
– Verdachte dood, zo lijkt het.
En wat kan een kleine, gekneusde rivier ons vertellen over het leven/jouw leven?
- Niets
in vergelijking met de ruwe zee van een Gordon-blikje.
Alles stroomt, alles keert terug naar het water
diep
door Marina.

Herbert, 60 jaar oud
Ik hoofd: Ik hemel —
Goddeloos in van abstractie vervuld
(Het één achter het andere verhuld) —
Tot de aarde, log en lasterlijk
Geen oit op tijd, zonder spijt
Gedempt als een graf oplicht —
De lucht valt aan stukken.
Ik denk? Vluchtscherven en gewicht.

Stanisław, 59 jaar oud
Op 22-jarige leeftijd was hij al in België, hij was aan het rondzwerven
het Gare du Midi, hij heeft nooit een trein genomen,
ging nooit ergens heen. Hij woonde in een kraakpand
met zijn vrienden en hij stierf in het Saint Pierre-ziekenhuis.

Patrick, 61 jaar oud
We noemden je de knorrige Smurf
en het is goed dat je karakter had
omdat je soms moet klagen
en laat jezelf niet zijn
in deze wereld
waar we zelfs speculeren met onze dood.
De dood die
kan je niet in één keer meenemen
nodig om je in coma te brengen
tijd hebben
om je voor te bereiden op je temperament.

Andreas, 71 jaar oud
Een vaste klant bij Cobra Jaune koffie,
als je immuun was geworden
tegen het gif van deze wereld?
Je vriendelijke en discrete karakter
toonde een zekere wijsheid.

Op een gegeven moment ging het niet goed
en de dood wist het
– en je wist toch zeker dat zij het wist.
Het was in de Marollen dat je elkaar ontmoette
voor eens en altijd.

Leszek, ook bekend als Cowboy, 51 jaar oud
Kom cowboy, jaag je paard
Naar Polen. Drijf je lijf
En nu heb ik het voor het laatst gezien.
Bij mannen lijdt het tot zacht geloid leer.
Kom op cowboy, in galop, met je hoed op.

Miguel, 44 jaar oud
Oorspronkelijk afkomstig uit Doornik,
Het lijkt erop dat je Brussel kende als je broekzak…
en in je zakken,
je eigen mix van clair-obscur
van de kunst en geschiedenis die je opnieuw hebt bezocht
met je lampen
en jouw schaduwen.
Gepassioneerd door oenologie,
je zei dat je van zonrijke wijnen hield
– moge het licht van deze zon je vergezellen.

Marek, 41 jaar oud
Hij dwaalde rond op het Gare du Midi, de Porte de Hal en
in de Marollen. Zijn droom was om geld te besparen
om in Nederland te gaan werken. Hij stierf
op straat en zijn vrienden vergezelden hem
richting zijn laatste rustplaats.

Eddy, 68 jaar oud
Ik weet het niet: ik weet niet wat ik moet doen. Hupsakee. Weg ermee.
(Wij dachten: naar de velden van vuur)
(Naar de kankerknobbels, gelijk distels groot, dacht wij)
(Naar het gif van kerosine en straalturbine, dachten wij)
Maar je interessant: school, gezondheid, in naam een slok
Van twee. De Duvel in je hand, de kin hoog omhoog.

Stanisław, alias Staszek, 60 jaar oud
Je was vaak eenzaam, met een afwezige uitstraling.
We wisten al enkele maanden dat je erg kwetsbaar was.
Bewoonbare ruimtes verkennen
tussen Gare du Midi en Gare du Congrès.
Je eindigt je dagen in de rue du Meyboom
– en de dood kwam een boom planten tussen de straatstenen
voor jou.
Gerepatrieerd naar uw land,
je kunt eindelijk zaad zijn.

Sergejus, ook bekend als Serge, 48 jaar oud
Niemand heeft ooit uw hoofdpunten begrepen
Je waardenschaal, je steeds veranderende humor
Verkleed als een zigeuner, marcherend als een koning
Vermengde apocalyptische verhalen en grillige wandelingen
Met alledaagse nederige dromen en verdriet
Niemand heeft ooit uw hoofdpunten begrepen.

Zoran, 51 jaar oud
Een maalstroom van dromen die je geest binnendringt
Een maalstroom die alle hoop doet verdwijnen
Een maalstroom die zuigt tot de laatste druppel leven
De volgende ochtend, midden op een stoffig pad
Je lichaam lag rustig,
onbuigzaam,
dood.

Vincentius, 51 jaar oud
Zij die vertrekken
zonder een woord
niets achterlaten
dat de overblijfselen
van een onbegrensd verlangen
van welke bijlage dan ook
bouwen
een toren van stilte
een verwoeste stad
op de decemberwerkbank

Rosario, 56 jaar oud
Als je dat in een film zou zien, zou je het niet geloven.
“Geen geluk”, zou je zeker gezegd hebben
in een glimlach.
Wij slapen op het vliegveld, omdat we vlakbij woonden en geen dak meer boven ons hoofd hebben.
We drinken rustig koffie, even tijd voor onszelf
op het verkeerde moment, op de verkeerde plaats.
En dat zijn een paar regels in de krant.
De banale absurditeit, de universele tragedie.
Zoals het verliezen van je baan, je zelfvertrouwen, je appartement.
Die dag maakte ik me in Athene klaar om het vliegtuig te nemen...
Die dag werd een vriend 28. Gelukkig nam ze eerder de metro dan…
Die dag zat je in Zaventem met anderen / naast een bom.
Je moet de dingen bij hun naam noemen.
Ik ken de jouwe. Ik zag je glimlach.
Je bent een slachtoffer onder anderen.
Van een systeem dat zichzelf verslindt.
Jij bent uniek.
Alsof onze wil verenigd is.

Bazyli, ook bekend als Bazyl, oftewel Wacek, 54 jaar oud
Stel je de pijn voor: het lijden van brute agressie en geweld
Stel je het geluid voor: laarzen die de botten van een stervende oude man kraken
Stel je het bloed voor, de gekwelde blik, de wanhopige laatste ademtocht
Stel je het allerlaatste beeld voor, paars en karmozijnrood in verschillende tinten
Stel je de bloemen op het graf voor, verwelkende, verwaarloosde kleuren

Jean-Marc, 52 jaar oud
Hij speelde met woorden als een dichter,
met ironie en respect voor anderen.
Hij gebruikte zijn naam om te herhalen: ‘Ik kom eraan
mijn loon krijgen. » Hij stierf in Blankenberge,
het Brussel van de Noordzee.

Roland, 52 jaar oud
Dit opvallende
stevigheid
van al het leven
– als het niet kapot gaat –
open je ogen,
laat
het lek naar binnen
waar in overvloed
dode figuren,
beschadigd.
Je moet bellen
zonder angst
de kwetsbaarheid van de levenden.

Alain, 52 jaar oud
Op de dag dat jij werd geboren, werden ook alle schaduwen geboren.
Op de dag dat jij stierf, stierven ook alle bloemen.
De vele andere dagen tussen deze openbaringen
Als een man die in onuitsprekelijke tongen spreekt
Niemand kon je troost en vrede geven

Dariusz, 34 jaar oud
Ergens, overal waar je vertraagt en zoomt
Tussen Polen in april, in een wezenlijk verschil – dáár
Waar je langer leefde
Dan thuis als kind in de kruinen – dáár
Blijf ik naakt, voorgoed, vervroegd
In dat laatste, lijpe bed, bij de bruid Brussel – jij
droeve, nooit ontsproten bloem, bloem.

Tomasz, 32 jaar oud
Hoe je het elektrische licht van je ogen kunt vergeten
De vreemdeling die 's nachts over de weg loopt
Hoe je de grote kwelling van het verlaten van huis kunt vergeten
De laatste dagen dat je je geliefde land ziet
Hoe je de bleke huid en het gekke haar kunt vergeten
De wereld ronddwalen in een permanente droom

Tanguy, 40 jaar oud
De hemel als enige lijkwade,
29 april 2016, amper 40 jaar oud
Tanguy wordt gevonden: helemaal alleen dood,
in de kou van een appartement gelegen op nummer 4 rue du Parlement
waar de wetten van de armoede uiteindelijk tijdens zijn leven klopten...
Niemand op zijn begrafenis, geen dierbaren, geen schouders
afgezien van de aanwezigheid van enkele vrijwilligers
Op de bladeren van mijn hart, ik stel het me voor, ik veeg er tegenaan
Tanguy blijft, zelfs als het leven wegvliegt...
Begraven op de begraafplaats van Brussel,
rust in vrede als het slaan van vleugels...

Etienne, 58 jaar oud
17 mei 2016, 16.00 uur stervend, leven is afwezig
Niets goeds in Libramont, niets dat ons betovert
Etienne ging naar een bed in het ziekenhuiscentrum van de Ardennen
Een plotselinge dood die werd aangekondigd door Diogenes
Het straatleven, we weten allemaal waar het toe leidt
Ergens tussen boulevard Anspach en rue Terre Neuve
Panhandle tussen de vergeten mensen van het stadscentrum
Van Quick tot Delhaize, voel je nooit op je gemak
Vandaag rust Etienne in vrede op de begraafplaats van Florenville
Met de ogen van zijn dochter op zijn graf gericht, is hij niet langer bang
Van bovenaf lacht Etienne naar het leven, met zijn ziel in zijn hart...

Christoffel, 43 jaar oud
Het is geen vaarwel, Christophe,
Ik stuur je deze paar blauwe woorden,
daarboven hoop ik dat alles beter is
hier, keer op keer, is de kou van de straten dodelijk, het is beschamend,
Wetstraat blijft een oogje dichtknijpen
Op 30 maart 2016 ging je de lucht van dichterbij bekijken,
je laatste existentiële momenten, je beleefde ze in het Edith Cavell ziekenhuis,
je zou in september 2017 45 jaar oud zijn geweest,
je hebt eigenlijk nooit een gemakkelijk leven gehad, noch met je familie, noch met je vrienden,
je wist nooit stil te blijven als een Indiër in de stad,
van La Bascule tot de SAMU, voor degenen die je kenden
we zullen je herinneren, met je unieke stijl,
je was een echte Ucclois, waarachtiger dan jij, je sterft...
van Brussel naar Reignier, we hebben je gerepatrieerd, maar je bent niet dood,
in werkelijkheid leef je nog steeds in de tuin van onze broederlijke gedachten...

Mohammed, 50 jaar oud
En toen ik het vond
Een dak voor het leven
Deze viel
Als een verloren ballon
Verrast
Bij het laatste fluitsignaal.

Jan, 61 jaar oud
Jean zegt de Zwitsers,
Voor zijn vrienden een echte medeplichtige
U bent op 23 mei 2016 ten onrechte overleden,
Omdat zelfs de dood niet prettig voelt
Je hebt het leven zo comfortabel gemaakt:
Een troubadour die de armoede belachelijk maakte
Voor de armen, een zeer ondersteunend hart,
Solide en oprecht, uitgesproken en opvallend
Zelfs als het om demagogisch beleid gaat
Een wijze man, een diepe stem voor de padlozen
Je vertrok te vroeg, te snel, mensen zoals jij,
We vergeten ze niet, de herinnering nodigt ze uit.
Je voerde campagne voor de armen, je vergat jezelf voor hen,
Je wilde het goede voor anderen, dat maakte je gelukkig
Je zult gemist worden door je vrouw, je kinderen, je vrienden...
je laatste adem, uitgeblazen in het Saint-Pierre ziekenhuis
Jij blijft voor het straatcollectief
Een voorbeeld van humanisme tegen harten van steen!
Tot snel, je laat een lege plek achter in het landschap van oprechte mannen.
Je bent geen stof geworden, je leeft nu tussen de lichten zoals Abbé Pierre.

Nahedh, 52 jaar oud
Het leven dwong mij te dwalen
(Ik heb geen recht op retour
Naar een beroofd thuisland)
En de dood gaf mij onderdak
Ze gaf me een buitenlands graf
En een grafschrift: (Nog een keffiyeh
Opgeheven als een vlag van zwerven).

Bagdad, 50 jaar oud
Stoute kanker
Heb je geen andere huizen gevonden?
Dat dit lichaam
Dakloos?
Dus laat mij gaan
En slaat de deur dicht van de pijn.

Armindo, 47 anhos
Als het langer duurt
at ao ultimo instante
esta boca, este sol?
En precies ama-la,
geduldig en alta,
op een chama canta.
Ama-la. Até ao fim.
Até ser dans.

Maar hoe je het kunt laten duren
tot het laatste moment
deze mond, deze zon?
Je moet ervan houden,
geduldig en verheven,
waar de vlam zingt.
Ik hou ervan. Tot het einde.
Tot de dans.
(Eugénio Andrade)

Muriel, ook bekend als Babilou, 47 jaar oud
Ik vind je bijnaam leuk.
Wat mij over jou werd verteld.
Met zo'n bijnaam was je zeker mooi!
We waren even oud.
Wat mij opvalt.
En de smaak van chocolade...
Konden we zijn ster maar delen!
Van Fond Roy ken ik alleen de mooie boomgaard in de buurt
Het gezang van vogels in de lente, de overrijpe vruchten die in het gras vallen
En de verhalen van degenen die ontsnapten
Over andere plaatsen / Ik zal niet praten.
Alles was moeilijk, het registreerde zich in je lichaam – je voelde het weggaan.
Je was op dat moment omsingeld.
Wat mij over jou werd verteld.
(Iets loopt goed af. Dat is alles.)
Je schattige bijnaam
Wij zullen het onthouden.

Philippe, 60 jaar oud
Hij was een stille man, een man van weinig woorden,
hij leefde niet graag alleen, eenzaamheid was geen vriend.
Hij had een hard leven en gezocht naar werk,
doch zijn hart liet hem in de steek in een Brusselse straat.

Willem, 74 jaar oud
Guillaume is dood: alleen in zijn huis
Alleen thuis, in Brussel, op nummer 3, Rue de la Querelle
Tegenwoordig rust hij in vrede, ver weg van de onverschilligheid van de echte wereld
Hij werd geboren in 1942 tijdens de oorlog
Hij stierf op 11 juli 2016 aan de gevolgen van armoede!
Verzorgd door zijn familie voor zijn begrafenis
Maar hij kende ze tijdens zijn leven niet goed...
Guillaume vertrok op 74,
Ik zeg tegen mezelf dat we er op die leeftijd niet meer van dromen om met onze kleinkinderen te spelen.
In plaats van met de dood te spelen bij elke wending van kwelling,
Op die leeftijd dromen we ervan eenvoudig te leven met liefdevolle ogen en heerlijk te sterven...

Christen, 64 jaar oud
Christelijk, Christelijk,
we zagen je, we zien je niet.
Nou ik ben op wandelen
in Eeuwig Brussel,
op wandelen zonder pijn de verdriet?
Ik krijg elke dag
Ik hemelse steak friet?

Jean-Marie, 69 jaar oud
Meneer Jean-Marie toch,
waar, waar bent u gebleven?
Misschien zit u nu in uw eiken kist
Tevreden naar uw eiken zaligheden.
Vaarwel, leiding Jean-Marie, Vaarwel,
maar weet, je wordt gemist.

Arthur, 43 jaar oud
Arthur, Arthur,
waar, waar ben ik gebleven?
Door Trappen van de Beurs
zijn licht zonder jou,
van smurf op het Centraal Station
het wordt nog niet gespeeld.
Arthur, waar ben ik gebleven?

Mirosław, 55 jaar
Mirosław, Mirosław,
we zijn er niet meer, maar ik dans,
nooit meer zien
van snelle passagiers van je land.
Mirosław, ik luister naar muziek,
Voor uw vorige Pools kunt u hiertussen kiezen.

Gyula Zsolt, ook bekend als Enrico, 38 jaar oud
Gyula Zsolt,
jij had veel klinkende namen,
voornamen,
maar je mooiste naam
was toch de Hongaarse klank
je bent wild, je bent prachtig, je doet iets:
wolf.
Gyula, jij stierf waar wolven zelden sterven,
op straat.
Wat als we wolven waren?

Hugo, alias Marc, 73 jaar oud
Hij sreef gedichten en ze waren hem
een troost, al kokend leefde hij zich uit.
Van nature is het uit zichzelf,
van dood verschenen tot nam hem mee.

Adam, 22 jaar oud
Adam, kleine Adam,
Ik schudde ik dreadlocks
in tunnels van punkers.
Ik zie wat het kruispunt is,
het hart van Europa,
Adam, Adam uit Pommeren in Polen,
in welke Brusselse tunnel
wuif je en wenk je?

Gheorghe, 54 jaar oud
Hoe vreemd de dagen, hoe vreemder het lijf
Hoe dit land veranderde, hoe verder de tijd.
Maar het is tijd om het te nemen en het is allemaal dood
en overstroming in je geweest
(in woord in I-wereld
In langs ik broer heen) –
Verdwijnen doe je nooit weg.

Jerzy, ook bekend als “The General”, 55 jaar oud
Niet lang geleden aangekomen uit Polen,
hij dwaalde door de straten van Brussel tussen de Porte
de Namen en de Louizalaan; hij kwam om hier te sterven,
uitgeput en ziek laat hij een zoon achter in zijn land.

Radosław, 41 jaar
Radosław, lange Radosław,
Radoslaw uit Siemiatycze,
hoe oostelijk, oostelijk ook,
ze noemen je streek daar
Klein België. Dus jij kwam,
jij dwaalde door Spanje, door Frankrijk,
lange Radosław,
Wat als ik niet wist wat ik moest doen?

Chimere, alias Charles, 42 jaar oud
Ik handen vlucht roet en bloed.
Het hart van steenkool.
Ik zie het ook met papier
Zet strepen in het trekken.
Ik kweek in de mijn
In de schachten van het mens-zijn.
Je zocht jezelf – een blinkend, bar juweel.

Willy, 72 jaar oud
Soms
Het is gewoon stilte
Te veel stilte
Soms
Het lijkt alsof er niets te zeggen valt
Een witte schaduw op straat
Overlijdt thuis
Keer in stilte terug naar de aarde.
Helemaal alleen
Met uw lokale naam.
Je had toch een zoon
Wie van jullie was afwezig?

Hamza, 32 jaar oud
O verborgen sterren
Achter de lichten
O ijskoude zonnen
De vrieskou komt op mij af
19
Zo vastberaden als een huurmoordenaar
Dus welkom de hel
Waar de warmte nodig is.

Grzegorz, 46 jaar
Grzegorz, Grzegorz,
wie duwde ik de dood in, gisteren,
op de Koninklijke Straat.
Koninklijke Straten lopen van west naar oost,
van oost naar west, van Polen naar Brussel,
tot de plek waar je viel.
Grzegorz, Grzegorz, waar loop je, waar,
op welke Koninklijke Straat zwerft nu je ziel?

Freek, 65 jaar oud
Hij overweegt enkele jaren in Poverello en was
daar heel behulpzaam. Hij was nog steeds discreet,
altijd met zijn neus in de boeken, putte hij er
veel wijsheid uit. De dood scheurde de zoom weg.

Philippe, 56 jaar oud
Je hield van wandelen in Brussel,
vooral 's nachts.
Je steekt er veel energie in
“om uw situatie weer op orde te brengen”
– toch was het de straat die je zag vertrekken.
Eén van deze straten
dat officieel geen inwoners heeft.
De stad zal zich voor je blijven openstellen,
's nachts,
zodat je het terugstuurt
iets bewoonbaarder.

Gilles, 50 jaar oud
Uit onwetendheid
van wat hij heeft meegemaakt
jij zegt de woorden
tot ziens en je beeft
niet kunnen getuigen
Waar zijn de wiegen
en naamruimte?
Waar de mond bidt
kus hem?

Youssef, 40 jaar oud
Bij het overlijden
Ik heb mezelf zo goed gecamoufleerd
Om niet terug te keren
Op de schouders gedragen
Sorry mijn dierbaren daar
Er zijn geen cadeaus
In de kist.

Dariusz, 37 jaar oud
De dood is een gast die altijd komt
te vroeg staat ze buiten aan de deur
uitgenodigd worden; ongewenst, onherroepelijk, irritant.
Ze ontmoette Dariusz op een binnenplaats aan de Rue Haute.

Mahmoud, alias Abbas Al Akkad, 44 jaar oud
Wat als je zou sparen
O dichters
Je gedichten zijn ingevoerd
Op elektronische apparaten
En houd je gevoelens geëlektrificeerd
Met het oog op minder saaie collecties.

Emile, ook bekend als Milo, 63 jaar oud
Met zijn hond koos hij voor Parijs
De lichtstad, zeggen ze
Hij liep, lachte, leefde
Ook daar op straat
Genereus
Van wat hij niet meer had
Heeft hij ooit nieuws van hier ontvangen? Daarnaast ?
Had hij vanuit zijn vorige leven nog steeds het verlangen om te geven?
Toen hij vertrok – sommigen zeggen naar de hemel –
Wie zorgde voor Etoile?

Wiktor, 60 jaar oud
Je was discreet en trots
Je hield van de grenzen
(stad om te slapen / rustig)
Die waar we ook bloemen planten
Met je handen heb je veel gewerkt
Van de tuin tot de keuken
Ook in het gebouw.
Op een dag wilden de handen niet meer.
Tenzij we niet zagen dat je ze vasthield?

Krzysztof, 41 jaar oud
Flageyplein,
met zijn markt en zijn circus
– daar heb je de pols van de stad opgepikt.
Lang, sterk, met een litteken vlak bij zijn neus
– je imposante verschijning
werd getemperd door je glimlach en je gevoel voor humor.
Flageyplein
– zijn kalenders zullen voor het leven gemarkeerd blijven
door regenachtige en zonnige dagen
woonde bij jou.

Sebastiaan, 30 jaar oud
We hebben tevergeefs op je gewacht
op de begraafplaats
in de stromende regen
Simon, je vriend
vanaf het Centraal Station,
pakte zijn gitaar
De diaken leek omhuld
in de grijze watten
verdriet
De volgende dag werd u gerepatrieerd
in Polen
Rust in vrede!

Lesław, alias Leszek, 51 jaar oud
Hij had zijn vijf kinderen in Rudka achtergelaten
Om zich bij zijn broer aan te sluiten, om werk te vinden en uit de problemen te komen.
Hij was 51 jaar oud, oorspronkelijk afkomstig uit Polen, toen het noodlot toesloeg
Hij geeft geen cadeaus, al snel staat hij op straat zonder familiebanden.
Hij droomde ervan te slagen, uiteindelijk zwom hij in de oceaan van kwaad,
Tot het punt van uitputting is het leven op straat een sleur!
De afdaling naar de hel was langzaam zijn manier van leven of dood geworden...
Hij overleefde zo goed als hij kon en de vriendelijkheid in zijn ogen...
Bekend en gewaardeerd door de Entr'Aide des Marolles, het Sint-Pietersziekenhuis,
Van de sociale SAMU, van Diogenes…
Degenen die hem tegenkwamen, allemaal, onthoud...
Buiten adem van de koude lucht vertrok Leszek op 15 november 2016 om zich bij de engelen te voegen,
Waar niets meer aan hem knaagt, waar niets hem meer vreemd is,
Waar al zijn dromen ronddwalen, zonder dat zijn toestand verslechtert.
Vrij en bevrijd van de ernstige scheepswrakken, werd zijn lichaam gerepatrieerd naar Polen,
Zijn prachtige vaderland, een deel van hem,
Leszek straalt voor het leven, in de nagedachtenis van allen die hem in het leven hebben gekend.

Thomas, 34-36 jaar oud
Verdedigd verlies je
toespraak
en de dubbele tong
je scherpe gebaren
gevild
licht op de middag
ze gingen naar buiten
in november
in de arena van je val

Gerardo, 50 jaar oud
Afkomstig uit verre bergen waar het zicht verloren is
Reizend door ondoorgrondelijke jungles en doordringende woestijnen,
Rivieren, steden, verwondingen, hoop en vreselijke ziekten oversteken
Vermagerd aankomen,
leeggelopen,
gebroken…
half dood
Je bent nooit je vertrouwen in de mensheid en het geluk kwijtgeraakt

Mohamed, ook bekend als Bruce, 49 jaar oud
Ze lieten mij opstaan
Als een standbeeld
Die zijn eigen begrafenisrede houdt
Zodat het bloeden stopt.
Ik zal je nooit vergeven
O herfst.

Michał, 36 jaar oud
Zou je met mij hebben gepraat op een bankje in het park?
Zou je naar mij hebben gekeken met je mooie heldere ogen?
Je vrienden weten het misschien
Waar je over stil was
In je verre trots
Welk kwaad heeft je van binnenuit meegenomen
Voordat ik je voor altijd weer in slaap breng
In het geboorteland

Dariusz, 47 jaar oud
Zijn metgezel omhelst hem
houdt hem rechtop
zoals de boom
in leven
geworteld in de leegte

Juraj, 42 jaar oud
Je droeg hem nog steeds om je pols
de ziekenhuisarmband
waar u onlangs verbleef.
Dat blijkt uit een bericht in de pers van de dag
“Er is alle reden om aan te nemen dat het een natuurlijke dood was”
– zo natuurlijk als de vrieskou op straat in december.
Je droeg die armband nog steeds
als een laatste teken van leven
– een dossier, een vervolg, iets
die uw aanwezigheid in de gaten houdt.

Christen, 70 jaar oud
Eerst, altijd eerst die eenzaamheid (die geheid
Je kunt het pas zien als het groen is, maar het zal niet groen zijn)
– in ja: uit stenen
Zwegen moeilijker in mijn wereld. In als ik sprak
Dan om een grap. Piek van dit leven?
Wie laatste lacht, wacht met geven.

Karel, 76 jaar oud
Karel, Karel,
jij kleine, net architect,
wie weet waarom een mens
wil je daar komen?
Zul ik naakt ik zorgvuldige model
te midden van de verre achtersteven zetten?

Constantijn, 53 jaar oud
De onwerkelijke stad verwelkomde je met veel tamtam
Onder de grijsachtige mist van een winterse dageraad
Het is Kerstmis en ondanks de koude, vochtige nacht
Overal is eten, drinken en liedjes
En jij gelooft dat het feest ook voor jou is – jij arme romantische ziel –
Onder de grijsachtige mist van een winterse dageraad

Thierry, 66 jaar oud
Oog in oog met blijvende schandelijke momenten van eenzaamheid
Altijd kracht vinden als het eerste ochtendlicht barst
Oog in oog met je eigen schaduw die afbrokkelt als zand
Altijd moed vinden als de eerste sneeuwvlokken vallen
Oog in oog met je lot van de arme eenzame ziel
Altijd een kleurrijke grap vinden, een nooit eindigende glimlach

Bijgevoegde documenten

Deel